سقوط و زمین‌خوردگی بیشترین عامل حوادث در سالمندان است

24 درصد ماموریتهای اورژانس ۱۱۵ اصفهان در سال ۹۰ مربوط به سالمندان بود 

رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان اصفهان گفت: تکنسینهای فوریتهای پزشکی شهرستان اصفهان در سال ۹۰ به 71 هزار و 863 ماموریت اعزام شدند که 24 درصد این موارد یعنی عددی بالغ بر ۱۷ هزار و ۲۳۴ ماموریت مربوط به سالمندان بالای ۶۰ سال بوده است. دکتر حمید اسماعیلی افزود: از تعداد ۱۷ هزار و ۲۳۴ مورد حادثه‌ی رخ داده برای شهروندان بالای ۶۰ سال اصفهانی ۹ هزار و ۱۷۶ مورد مربوط به مردان و ۸ هزار و ۵۸ مورد مربوط به زنان بوده‌ است. وی تصریح کرد: بیماری‌های قلبی، سقوط و زمین خوردگی و نیز مشکلات تنفسی به ترتیب با ۲۷، ۱۸ و ۱۲ درصد بیشترین حوادث مربوط به سالمندان شهرستان اصفهان در سال ۹۰ بود. اسماعیلی سبک جدید زندگی در جوامع شهری، عادات غذایی، سیگار کشیدن، بی‌تحرکی و تنش عصبی را عوامل بسیار موثر در بیماری‌های قلبی دانست و خاطرنشان ساخت: مهمترین حوادث مربوط به افراد سالمند، سقوط و زمین خوردگی در سطوح هم‌سطح است که باعث ایجاد شکستگی در پا و یا اندامهای تحتانی و در نتیجه محدودیت حرکتی در فرد می‌شود که همین امر سبب افت کارکرد کلیه‌ی سیستم‌های بدن شده و پوکی استخوان و تحلیل رفتن عضلات بدن را به همراه دارد. رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان اصفهان اظهار داشت: هنگامی‌که فرد سالمندی دچار شکستگی در استخوانهای بدن شد کارکرد خود را از دست می‌دهد و در نتیجه برای انجام امور روزانه‌ به کمک دیگران نیاز دارد و افراد زیادی را درگیر خواهد کرد. پیشگیری از بروز حوادث برای سالمندان بهترین اقدام است وی پیشگیری از بروز هرگونه حادثه برای افراد سالمند را بهترین اقدام عنوان کرد و افزود: عوامل متعددی می‌تواند باعث زمین خوردن و به دنبال آن صدمه‌ها و آسیب شود؛ بیشترین صدمه هنگام زمین خوردن در لگن، استخوان ران و کوفتگی عضلات و گاهی شکستگی در مهره‌های کمر است. ترس از زمین خوردن دوباره به دنبال یک‌بار زمین خوردن از عوامل بی‌تحرکی و نگرانی در سالمندان است که عواقب بد و زمین‌گیری در سالمندان را به دنبال دارد. دکتر اسماعیلی در ادامه گفت: همه سالمندان در معرض خطر افتادن هستند، اما این احتمال در برخی از سالمندان بیش از دیگران است؛ هر سالمندی که قبلا یک بار دچار افتادن و زمین‌خوردگی شده و سابقه افتادن‌های مکرر همراه با شکستگی دارد، سالمندانی که دچار ضعف عضلات پا هستند، سالمندانی که دچار مشکلاتی در راه رفتن یا تعادل هستند، سالمندان مبتلا به بیماری‌هایی نظیر پارکینسون یا سرگیجه و یا اختلالات شناختی، ساکنان خانه سالمندان، سالمندانی که قدرت بینایی ضعیفی دارند، مبتلایان به دیابت نوع ۲، سالمندانی که برخی داروها مانند داروهای ضدتشنج، اپیوییدها، داروهای روانگردان، کورتیکوستروییدها (داروهای کورتونی) و ضدنامنظمی ضربان قلب مصرف می‌کنند، سالمندانی که سیگار می‌کشند و سالمندانی که خیلی چاق یا خیلی لاغر هستند، بیشتر از دیگران احتمال دارد که در معرض زمین خوردن قرار گیرند. فرزندان در مقابل سلامت سالمندان مسئول هستند رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان اصفهان تاکید کرد: فرزندان افراد سالمند بیشترین مسوولیت را در قبال سلامت آنها دارند، بنابراین باید تلاش کنند که عوامل خطر سقوط را در محیط زندگی آنها شناسایی و مشکلات را برطرف کنند؛ قالیچه‌های کوچکی که کاملا روی زمین محکم نیستند به علت اتکای کم می‌توانند باعث لیزخوردن شوند، بنابراین از آنها استفاده نکنید. همچنین ریشه‌های اطراف فرش‌ها را زیر فرش قرار دهید یا با استفاده از چسب ریشه آنها را محکم کنید. وی افزود: برای حمام، دستشویی و پله ها، نرده یا دستگیره نصب کنید تا سالمندان بتوانند دست خود را به آنها بگیرند. زیر دوش حمام از کفی‌های پلاستیکی آج‌دار استفاده کنید. کفپوش حمام باید غیر لغزنده باشد. در صورت زیاد بودن مدت ایستادن در حمام، می‌توان از دوش سیار و یک صندلی استفاده کرد. اگر در خانه از توالت فرنگی استفاده می‌کنید حتما کنار توالت دستگیره‌ای قرار دهید تا برای بلندشدن از آن استفاده کنند. دکتر اسماعیلی با تاکید بر اینکه ارتفاع تخت سالمندان نباید خیلی بلند باشد، تصریح کرد: برای سالمندان از صندلی‌های کوتاه استفاده نکنید؛ ارتفاع صندلی باید حدود ۳۵ تا ۴۰ سانتی‌متر بوده و کنار آن دسته داشته باشد؛ کابینت‌ها و قفسه وسایل آشپزخانه نباید بسیار بلند یا بسیار کوتاه باشد. سالمندان هرگز نباید برای برداشتن وسیله از کابینت روی بلندی یا صندلی بروند. شما به عنوان مراقب یا فرزند باید حتی المقدور وسایل ضروری را در دسترس آنها قرار دهید.
 گرما و سرمای بیش از اندازه می‌تواند باعث زمین خوردن سالمندان شود   رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان اصفهان ادامه داد: دمای اتاق باید نه زیاد گرم و نه زیاد سرد باشد؛ گرما و سرمای بیش از اندازه می‌توانند باعث زمین خوردن سالمندان شوند؛ وسایل محیط زندگی و اتاق سالمندان باید کم باشد. وجود وسایل زیاد از جمله مبلمان و میزها و ریختن اجسام ریز و درشت در کف اتاق احتمال زمین خوردن سالمندان را زیاد می‌کند. همچنین سیم تلفن، تلویزیون و سایر وسایل برقی نباید به قدری بلند باشد که باعث زمین خوردن سالمندان شود. انجام یک برنامه منظم ورزشی برای تقویت عضلات آنها ضروری است. دکتر اسماعیلی افزود: کفش سالمندان باید به گونه ای باشد که خطر لیزخوردگی به حداقل برسد. استفاده از دمپایی ابری روی سطوح سرامیک و مرطوب برای آنها بسیار خطرناک است؛ بهتر است کفش سالمندان آج‌دار باشد. مراقب باشید که اگر آب یا مایعی روی زمین یا آشپزخانه ریخت، فورا آن‌را خشک کنید. داروهایی که سالمندان مصرف می‌کنند باید به‌طور دوره‌ای بررسی و به عوارض جانبی آن توجه شود زیرا برخی داروها می‌توانند باعث خواب آلودگی یا سرگیجه شوند و نکته مهم اینکه نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که ورزش و مصرف ویتامین D سالمندان را از زمین افتادن حفظ می‌کند. پله‌ها محل شایع سقوط و آسیب شدید در افراد مسن است وی درخصوص ایمنی پله‌ها خاطرنشان ساخت: اگر دقت کرده باشید سالمندان به هر خانه‌ای که وارد می‌شوند یا هنگام رفتن به منزل دیگران، اولین سوالی که می‌پرسند این است: «پله دارد؟» و اگر جواب مثبت باشد، قیافه‌شان در هم می‌رود و کمی نگران می‌شوند زیرا ممکن است پا درد داشته باشند یا ترس از افتادن آنها را نگران می‌کند. پله‌ها محل شایع سقوط و آسیب شدید در افراد مسن است و بیشترین حوادث هنگام پایین آمدن از پله اتفاق می‌افتد. رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان اصفهان برای کاهش خطر افتادن از روی پله‌ها توصیه کرد: پله‌ها را با فرش و موکت بپوشانید؛ البته حتما چسبندگی کافی به سطح زیرین داشته باشد و باعث لغزندگی بیشتر نشود؛ طول و ارتفاع پله‌ها باید متناسب باشد؛ استفاده از پله‌هایی که لبه آن جلو است می‌تواند باعث گیرکردن پا و زمین خوردن شود؛ همچنین پله‌هایی که لبه‌ی آن گرد تراش داده شده، باعث لیزخوردگی می‌شود. دکتر اسماعیلی اظهار داشت: کنار پله باید نرده داشته باشد که بتوان از آن به عنوان تکیه‌گاه استفاده کرد. در راه پله‌ها از نور کافی استفاده شود؛ بهتر است هنگام شب در ابتدا و انتهای پله لامپ‌های کوچکی روشن باشد. کلید برق باید هم در ابتدا و هم در انتهای پله‌ها قرار گیرد. اگر با سالمندان برای خرید به فروشگاه‌هایی می‌روید که پله برقی دارد یا از مترو استفاده می‌کنید هنگام استفاده از پله برقی احتیاط کنید و حتی الامکان از آن استفاده نکنید.

ایمن کردن حمام برای سالمندان از دیگر روش های پیشگیری از خطر لغزندگی و حوادث ناشی از آن می باشد.